Onlangs heeft Frank Doorhof de nieuwe Sony VPL-VW300ES getest, de eerste 4K projector onder de €10.000,00
Hierbij zijn review, volg reactie en vragen op www.htforum.nl
.
.
Resolutie
Je kan je afvragen waarom je een 4K projector zou moeten kopen als er nog maar mondjes maat 4K materiaal op de markt komt, wel….. dat is een dubbel antwoord.
Ja er is nog niet veel 4K materiaal en wanneer het mainstream word is nog maar de vraag, via verschillende kanalen word wel al wat 4K materiaal aangeboden maar om het af te kijken zul je eigenlijk aangewezen zijn op een laptop of HT-PC want een echt goede 4K streamer is er nog niet, heb je Netflix en ben je gezegend met een snelle internet verbinding dan kun je bepaalde series nu al in 4K kijken, en hoewel het volgens vele nog geen echt 4K is, is het een stuk beter dan 1080P.
.
De andere zijde van de medaille is wat meer verfijnd.
In de tijd van de CRT waren er 2 stromingen, de “no scaling no problems” stroming en de stroming die zonder meer vond dat een goede scaling een beter beeld gaf, deze stroming was duidelijk het grootst gezien het grote aantal scalers, HT-PC’s etc. die verkocht werden. Zoals je misschien nog wel herinnert hoorde ik bij die laatste groep en was ik al zeer vroeg bezig met de verschillen in scaling.
.
Met de digitale projectoren was het een volledig nieuw gebied, de projectoren moeten natuurlijk native aangestuurd worden, sterker ze kunnen met niets anders overweg, stuur je 720P in een 1080P projector dan zal dit geupscaled worden naar 1080P, WAAR dit gebeurt is van levensbelang, in veel gevallen (vooral in het begin) deden de projectoren dit vaak erg knullig en werden er alsnog scalers ingezet, dit werd later overgenomen door de DVD/BD spelers of media spelers.
.
We zijn nu al een flinke tijd in een tijdperk aangeland dat de goede Home Theater projectoren dit gewoon zelf zeer goed doen, de eerste keer dat ik dan ook van mijn stoel viel was toen ik de VW1000 van Sony een paar weken in ons Home Theater mocht bekijken. Deze hebben we nooit gevoerd door het ontbreken van een CMS systeem, iets dat in mijn optiek van levensbelang is voor een goede projector. Bij de komst van de VW500 werd dit meer dan goed gemaakt, hoewel in de latere firmwares het perfecte CMS systeem ondertussen is terug gebracht naar een 2 punts 3 kleuren CMS systeem, waar ik ABSOLUUT niet blij mee ben, maar de eerlijkheid gebied te vermelden dat het wel goed te kalibreren is.
De VW300 zet deze traditie voort.
Er zijn legio instel mogelijkheden voor gamma, grayscale en de (zeer goede (persoonlijke mening)) motion flow van Sony.
Het CMS is alleen in te stellen op de primaire kleuren en op 2 punten, in combinatie met iemand die weet waar hij/zij mee bezig is kun je daarmee een zeer goede calibratie doen gelukkig maar het blijft niet iets waar ik 100% achter sta, ik zie het liefst de oude versie terug.
Ook kent de VW300 de lagere input lag optie die vooral gamers erg zal aanspreken.
Maar goed verder naar resolutie.
Elke digitale projector heeft een X aantal pixels, laat zeggen 20.000
Elk videosignaal heeft een X aantal pixels, laat zeggen 5000 voor 1080P.
Deze 5000 pixels moeten naar 20.000 pixels gebracht worden, zoals je ziet zit daar nogal een “gat” tussen.
De vraag is nu “Hoe word dit gedaan”.
In sommige gevallen zal er een “domme” verdubbeling, quadrupling etc. plaats vinden, MAAR….. je kan het natuurlijk ook slim doen en letterlijk informatie erbij verzinnen.
In de eerste instantie zul je misschien denken “tja… informatie erbij verzinnen? ik wil gewoon zien wat er op de bron staat” en daar ben ik het natuurlijk mee eens, echter denk je nu eens in dat je met de moderne technieken informatie erbij kan verzinnen die van de 1080P versie van de film in essentie een 2K versie kan maken, dan word het een stuk interessanter toch?
Bij Sony is dit bij de 4K projectoren een kwestie van spelen met de reality creation engine, vooral op de lagere waardes zie je een duidelijke vooruitgang van een VW95 naar de VW500/300/1000 het beeld is gestoken scherp en enorm gedetailleerd, zou je zeggen dat je zit te kijken naar een nieuwe mastering op 20-40% meer resolutie dan zou 90% van de mensen het zonder meer geloven.
Belangrijk bij de reality creation engine is dat je absoluut niet te hoog gaat, bij de 1080P machines blijf ik vaak ver onder de 10, bij de 4K versies moet je denken aan waardes tussen de 7-20 die echt een flinke vooruitgang geven, beetje afhankelijk van de bron.
.
.
Maar is dat de enige reden om voor een 4K projector te gaan ipv de 1080P broertjes?
De winst in resolutie is natuurlijk belangrijk, en iets waar ik (wij) elke dag van genieten, het klinkt vreemd maar als ik een 1080P projector in ons eigen Home Theater zie met vertrouwde stukjes film dan mis ik toch wat aan scherpte, het went ERG snel zullen we maar zeggen.
Naast de winst in resolutie is er echter meer.
De VW300 is een enorm mooie projector qua dynamiek en uniformiteit, daarnaast heeft hij qua motion flow de nieuwste technieken in huis en als je motion flow op de laagste standen mooi vind dan zul je smullen van de VW300.
.
.
Lichtoutput en metingen
De VW300 geeft behoorlijk veel licht en ik durf te wedden dat er geen schermen in Nederlandse Home Theaters zijn waar de VW300 op eco mode geen raad mee weet, wij gebruiken zelf een VW500 op 2.85 breed en met 1100 uur op de lamp en nog steeds knijpen we met onze ogen bij zeer heldere scenes, de VW300 geeft op papier minder licht maar in de realiteit is de 200 ansilumens verschil nagenoeg niet merkbaar.
De metingen dan :
De VW300 heeft geen iris, de native paneel contrast ratio in VOLLEDIG gekalibreerde stand komt uit op ongeveer 8000:1, bij het iets aanpassen (beetje smokkelen) van de contrast en brightness kom je op 10.000:1 maar dit gaat iets ten koste van detail in het wit en zwart.
Het ansi contrast is erg hoog en komt met 509:1 in de buurt van het hoogste dat ik gemeten heb in een lange tijd.
LET WEL… dit kan per projector behoorlijk verschillen en deze waardes moet je dan ook met een beetje voorzichtigheid bekijken, we meten in een volledig donkere ruimte met een high-end lichtmeter die feitelijk tot 4 cijfers achter de komma meet, maar toch moet je een marge aanhouden. Feit is wel dat deze waarde ERG goed is.
EN… dat zie je ook direct terug in het beeld.
.
.
Beeldervaring
Als we de VW500 even als vergelijk nemen dan kan ik maar 1 ding zeggen…..
Ik vrees dat we de VW500 wat minder zullen verkopen…
De VW500 heeft inderdaad de iris aan boord, en met de laatste firmwares ook de input lag verbetering voor gamers, maar de VW300 komt toch wel erg dicht in de buurt van de VW500, het beeld spat van het scherm en alleen bij de donkere scenes in bepaalde horror films zie je duidelijk dat de iris van de VW500 zijn werk goed doet, of dat het prijs verschil waard is……
1080P materiaal is gestoken scherp en heeft (net als de VW500) een ENORME diepte in het beeld, dit is echt iets waar ik enorm van kan genieten bij de Sony projectoren, het beeld is als het ware “echt”. Zodra je naar 4K overschakelt is het tijd voor het “meesleep” moment, scenes uit films ben ik nog steeds niet helemaal warm voor gelopen maar de scenes die echt met 4K video camera’s zijn geschoten zijn gewoon adembenemend mooi, als je dit nog nooit gezien hebt dan val je echt van je stoel… sterker wij zijn het gewend en hebben net nieuw materiaal gekregen op 4K en wederom zijn er een paar scenes waar ik gewoon 2-3x de demo clip van heb gekeken, vooral het dynamisch bereik valt enorm op, maar goed daar kijk ik dan weer naar, voor de meeste kijkers zal het een genot zijn om niet kleine “blobjes” te zien lopen in de straten van een stad maar mensen waarvan je handen en armen ziet bewegen, een hele aparte gewaarwording.
.
.
4K is geen grote stap
Je hebt het vast wel eens gehoord….
Het ligt eraan hoe je het bekijkt.
Voor veel mensen was de overstap van 576P naar 1080P een enorme stap en nu zien ze 4K en zijn ze wat teleurgesteld… als je echter doorvraagt zul je waarschijnlijk al snel horen dat ze het vergelijken op zeer grote televisies. En ik moet eerlijk zijn dat ik bij tv’s het verschil wel zie maar dat ik inderdaad niet zo onder de indruk ben als toen we op een 50″ plasma van 576P naar 1080P gingen, maar dat is logisch.
Onze ogen en de grote van het scherm hebben een bepaalde beperking, of wel op een gegeven moment zie je het gewoon niet meer.
Bij projectie is het verhaal anders, de schermen zijn VELE malen groter dan de grootste plasma/LCD/Oled en daardoor zie je veel meer van de sprong in kwaliteit. Als je op een goede projector op een groot scherm van 576P naar 1080P gaat dan is het verschil zeer groot, sterker DVD op een groot scherm is….. nou ja de film moet spannend zijn zullen we maar zeggen, maar de spring van 1080P naar 4K is in mijn opzicht toch een stuk groter, waar je op 1080P kleine details denkt te zien ga je in 4K dingen zien die je niet voor mogelijk had gehouden, je moet het echt beleven (kom een keer langs zou ik zeggen).
.
.
Conclusie
Sony zet met de VW300 een waanzinnig mooie projector neer voor rond de 7000.00 euro.
Een flink bedrag zonder enige twijfel maar dit is wel een projector die zijn waarde beter houd dan andere en die een waanzinnig mooi beeld neerzet, voor de komende jaren.
De concurrentie zit niet stil, maar zoals ik het nu kan zien zal de VW300 voor de prijs prestatie zeker op dit moment maar waarschijnlijk ook in de nabije toekomst wel een referentie klasse zijn.
Sony wil de 4K markt duidelijk domineren, ze zijn de afgelopen jaren al ZEER sterk in de 1080P markt actief en met de VW300 moet ik eerlijk zeggen dat ze een ZEER mooi product hebben neergezet, wij hebben de VW300 in doorlopende demo (afspraak maken verplicht).
Zonder enige twijfel :
