Volgens vele mensen (en jammer genoeg ook verkopers) is een scherm een sluitpost.
Eerst de projector en dan zien we wel wat er over blijft voor een scherm….

Maar wat veel mensen zich vaak niet realiseren is dat het scherm feitelijk het beeld geeft waar je naar kijkt. Jammer genoeg zijn er nog steeds mensen die met mooie high-end projectoren naar een beeld kijken dat geprojecteerd wordt op de muur…. tja het is dan wel goedkoop inderdaad maar je haalt natuurlijk nooit uit de projector waarvoor hij bedoeld is, verre van….

Waarop letten bij de keuze van een scherm
In feite zou je er een boek over kunnen schrijven maar laten we het vandaag kort houden 🙂

Gain waarde
Dit is kort gezegd de lichtopbrengst van het scherm, een gain waarde van 1.0 betekent dat wat je erop schijnt er ook weer vanaf komt (erg versimpeld uitgelegd). Hoe hoger de gain waarde des te meer licht komt er van het scherm. Je zou nu natuurlijk kunnen denken “mooi dan nemen we een scherm met de gain waarde 2.0” maar dat is een “denkfout”. Zoals Johan Cruijf het al zei “elk voordeel heb zijn nadeel” en zo ook bij schermen. Des te hoger de gain waarde des te groter de kans op “hotspotting” en tevens word de kijkhoek kleiner, dit laatste is redelijk logisch aangezien het licht word gebundeld om de hogere gain waarde te bereiken. Hotspotting is een probleem dat veel mensen echter niet zo goed kennen (tot je het gezien hebt). 

Bij een normaal scherm zul je nagenoeg geen helderheids verschil zien tussen links en rechts en boven en onder (er is altijd wel iets maar dit mag niet opvallen), bij een hogere gain scherm zul je merken dat in het midden van het scherm er duidelijk wat meer licht te zien is dan aan de zijkanten. Bij een extreem hoge gain waarde zal dit effect steeds erger worden.

Ons advies is dan ook om een gain waarde te kiezen tussen de 1.0 en 1.4 voor normaal gebruik, maar er is nog iets dat hier ook weer mee samen hangt.

Hoe groot neem je het scherm?
Voor veel mensen geldt, “hoe groter het scherm, des te meer de bioscoop ervaring”, en daar is wat voor te zeggen, echter…..
Met de huidige stand van de lightoutput van de moderne projectoren kunnen we al hele grote schermen nemen,  maar er is nog steeds een grens waarboven je eigenlijk niet moet gaan, hoe zit dat nu precies….

Naarmate het scherm groter word zal de projector zijn lichtopbrengst moeten verspreiden over een groter oppervlak, een paar cm extra breedte lijkt misschien niet veel maar kan op het beeld een enorme invloed hebben, vergeet namelijk niet dat die extra cm’s in de breedte een veel groter oppervlak maken dan alleen de breedte en de projector zal dit met hetzelfde licht moeten vullen. Een goede test hiervoor is om in je thuis situatie het beeld op de kleinste stand te zetten en daarna op volledige zoom stand, je zal direct zien dat er veel minder licht van het scherm afkomt op de uit gezoomde stand tov de ingezoomde stand. De meest opvallende dingen zullen zijn : Scherpte verlies, minder contrast, minder light output, kleuren zijn doffer.

Kijkafstand ook belangrijk.
Film genot (of film ervaring) moet natuurlijk groot, maar er moet natuurlijk wel wat over blijven om naar te kijken. Vandaar dat we met de moderne projectoren eigenlijk schermen aanraden tussen de 2.00 en 2.40 breed voor optimaal kijk genot in een normale woonkamer met witte muren en verduistering (minder verduistering = kleiner scherm). Beschik je over een dedicated ruimte (batcave) dan kun je tegenwoordig zonder al te veel problemen richting de 2.40-2.75 breed. Eventueel aangevuld met een iets hogere gain (maar wel beneden de 1.4).

Welk merk scherm ?
Als je dan toch wat koopt, dan maar zo goedkoop mogelijk is vaak het advies. Vandaar dat de markt dan ook overspoeld word door goedkope schermen. Vaak uit china.  Als je echter logisch nadenkt moet je eigenlijk al onraad ruiken als je een scherm ziet voor 199.00 met elektrische bediening. Er is tegenwoordig veel mogelijk maar er zijn nog steeds grenzen aan wat er voor een bepaald budget gemaakt kan worden, en 199.00 voor een compleet scherm is meestal  garantie voor problemen.

Leuk scherm voor presentaties maar niet voor HT

Leuk scherm voor presentaties maar niet voor HT

De problemen met schermen kun je onderverdelen in de volgende groepen : onscherp, structuur, bobbels en omkrullen van het witte gedeelte.
Elk van deze groepen kan in mindere of meerdere mate voorkomen bij schermen (ook bij duurdere trouwens), een goed scherm moet eigenlijk altijd recht hangen zonder enige vorm van bobbelen. Nu lijken een paar bobbels niet zo erg maar als je langer film kijkt dan word dit toch echt HEEL irritant, denk je maar eens in dat bij elke pan (beweging op het scherm) de straat/landschap heen en weer “bobbelt” van voor naar achteren, dit zijn redenen om echt totaal het genot van film kijken te verliezen. Ditzelfde geldt voor een structuur in het scherm, sommige structuren vallen amper op maar andere kunnen enorm irritant zijn. Check dit dus goed voor je het scherm aanschaft.

Bobbels in het scherm

Ok nu we weten wat er mis kan gaan, wat moeten we dan kopen ?
Wij hebben persoonlijk in de loop der jaren nagenoeg alle schermen wel voorbij zien komen. Wil je perse een elektrisch/handbediend scherm tegen een lage prijs neem dan een scherm met een dikkere doek soort of neem een scherm van een leverancier die een goede reputatie op het gebied van service en garantie.
Wil je geen problemen met je scherm kies dan voor een spanscherm (vast scherm, niet oprolbaar), dit scherm is altijd strak en relatief erg goedkoop, nadeel is dat het scherm altijd aan de muur hangt, in een dedicated ruimte natuurlijk geen probleem, maar in een woonkamer KAN het storen (hoewel veel van onze klanten er geen enkel probleem mee hebben).

Het spanscherm

Een alternatief voor het spanscherm is het tabtensioned scherm. Met dit scherm kun je er ook nagenoeg zeker van zijn dat er geen bobbels zullen ontstaan, het scherm word namelijk op spanning gehouden door draden die langs het scherm lopen en aangespannen worden om het scherm op spanning te houden. Dit zijn vaak wel schermen die wat duurder zijn.

Tab tensioned scherm

Beschik je niet over een ruimte die volledig verduisterd kan worden en wil je toch dezelfde kwaliteit als een plasma/LCD qua zwarting en contrast ?
Dan moet je uitwijken naar de zogenaamde Black Diamond schermen (ITC is hier de officiële Nederlandse importeur voor). Deze unieke schermen zijn zeer donker van kleur maar bereiken een flinke light output (gemeten gain tussen de 1.2-.15) zonder dat het zwart uitgewassen word door het aanwezige licht. Dit zijn geen goedkope schermen maar zorgen wel voor een oplossing waar normaal anders geen projectie mogelijk zou zijn. De Black Diamond schermen zijn zowel elektrisch als in spanuitvoering te krijgen. En worden ook veel gebruikt op beurzen en in ruimtes waar het erg licht is.

3D
De hele hype van 3D is nog lang niet voorbij, sterker hij zal waarschijnlijk nooit voorbij gaan. De ontwikkelingen staan echter niet stil. De eerste 3D projectoren gaven bijna geen licht waardoor op een normaal scherm de 3D ervaring toch wel erg “zielig” was. De 2e generatie deed dit al een stuk beter, en tegenwoordig is 3D in bepaalde projectoren al meer dan een gimmick en werkt de ervaring zeer goed in een goed verduisterde ruimte. Toch gaat er ENORM veel licht verloren in vergelijk met 2D. Sommige mensen kiezen hierdoor voor een speciaal scherm voor 3D welke voor/achter het 2D scherm komt te hangen. Persoonlijk ben ik hier wel een voorstander van maar ik geef wel altijd het advies om niet teveel geld aan dit scherm uit te geven. Kies bv een spanscherm voor het 2D kijken en een goedkoop elektrisch high gain scherm voor 3D dat je voor het 2D scherm kan laten zakken. De reden hiervoor is heel simpel… de ontwikkeling van 3D gaat op dit moment zeer hard, in de niet zo verre toekomst zal er een versie komen die zonder bril werkt in de woonkamer, hiervoor zal hoogstwaarschijnlijk een ander scherm voor nodig zijn, het is verstandiger om op dit moment niet al teveel geld in het 3D scherm te stoppen (maar bv in een projector) en even deze ontwikkeling af te wachten.

Eindadvies
Een eindadvies is online eigenlijk niet te geven.
Het scherm zal moeten worden afgestemd op de eisen van de klant, de ruimte en de gekozen projector. Een goede dealer zal daarin meenemen dat het scherm waarschijnlijk minimaal 3-4x zo lang zal blijven hangen als de projector (welke vaak vaker word ge-upgrade dan het scherm!). Bij ITC Home Theater kunt u het beste een afspraak plannen of uw vragen in een mail zetten (verkoop@hometheater.nl) en u zult dan een advies op maat krijgen voor het juiste scherm bij de juiste situatie.

Een scherm is in onze optiek samen met de projector verantwoordelijk voor het uiteindelijke beeld, als je geld investeert in de projector vergeet dan zeer zeker niet het scherm…..